Winterblues of winterdepressie? Hoe therapiedekens kunnen helpen tegen seizoensgebonden stemmingswisselingen.

De winterdip. Wie kent hem niet? De dagen worden korter en donkerder, het weer koeler en plots staat de winter voor de deur. Velen van ons ervaren een stemmingswisseling tijdens de koudere, donkerdere dagen van de winter. Ook de huidige situatie met de coronapandemie kan ervoor zorgen dat een trieste en depressieve stemming zich van ons meester maakt. Men voelt zich over het algemeen lethargisch en neerslachtig. Ook al voelt u zich misschien ongelukkiger dan anders, de winterdip beïnvloedt meestal niet uw vermogen om van het leven te genieten. Want ook het koele winterseizoen heeft zijn heel bijzondere voordelen.

Als uw winterdip echter alle aspecten van uw leven doordringt – van werk tot persoonlijke relaties – zou u kunnen lijden aan een seizoensgebonden affectieve stoornis (SAD), ook bekend als winterdepressie.

De winterdepressie is een subtype van de algemene depressie, gekenmerkt door het optreden tijdens de wintermaanden wanneer er minder natuurlijk licht is. Bij veel mensen beginnen de symptomen meestal in de herfst en zetten zich voort tot in de wintermaanden.

Tot de meest voorkomende symptomen kunnen behoren: 

Zich het grootste deel van de dag en bijna elke dag depressief en neerslachtig voelen, zich daarnaast hopeloos of waardeloos voelen, weinig energie hebben, interesse in activiteiten verliezen, veranderingen in eetlust en gewicht, innerlijke onrust, concentratieproblemen, slapeloosheid tot aan suïcidale gedachten.

Specifieke oorzaken blijven tot nu toe onbekend. Sommige factoren kunnen echter de ontwikkeling van een winterdepressie bevorderen. 

Het verminderde zonlicht in de herfst en winter kan een in de winter optredende depressie veroorzaken. De afname van zonlicht kan de interne klok van uw lichaam verstoren en leiden tot stemmingswisselingen en depressies.

Evenzo kan een daling van het hormoon serotonine een stemmingsdaling bevorderen. Het verminderde zonlicht tijdens de wintermaanden kan eveneens een afname van serotonine veroorzaken. Ook kan de wisseling van het seizoen het evenwicht van het melatonineniveau in het lichaam verstoren en negatieve effecten hebben op ons slaapritme.

Maar hoe behandelt men een winterdepressie?

De behandeling van SAD kan plaatsvinden door middel van lichttherapie (fototherapie), psychotherapie en medicatie. Naast het door een arts voorgeschreven behandelplan voor SAD kunt u ook de volgende tips in uw dagelijks leven opnemen:

Maak uw omgeving zonniger en helderder

Maak het thuis gezellig! Steek kaarsen aan, zet meer lampen aan en probeer uw huis om te toveren tot een plek waar u zich goed voelt. Doe dingen die u bijzonder goed doen, zoals een telefoongesprek met een vriendin, een goed boek lezen of een ontspannend bad nemen. Belangrijk daarbij: probeer uw ruimtes extra helder te verlichten. 

Meer tijd buiten doorbrengen

Breng zoveel mogelijk tijd buiten door. Maak een ontspannen wandeling, ga rustig op uw balkon zitten of breng tijd door in uw tuin. Ook in de koelere seizoenen is het bijzonder belangrijk om veel tijd buiten door te brengen en de beperkte zonuren te benutten.

Regelmatig sporten en bewegen

Probeer meer sport in uw dagelijks leven te integreren. U hoeft geen marathon te lopen; kleine sportoefeningen of een uitgebreide wandeling helpen om u innerlijk beter en fitter te voelen.

De aanmaak van melatonine en serotonine door therapiedekens bevorderen

De tot wel 12 kg zware therapiedekens bevorderen bij een passend gewicht de afgifte van het gelukshormoon serotonine en het slaaphormoon melatonine en verlagen tegelijkertijd het cortisolniveau (het zogenaamde stresshormoon). Door het gewicht van de dekens ontstaat er diepe druk, die aanvoelt als een liefdevolle omhelzing. De zware dekens helpen bij het bestrijden van slaapproblemen en innerlijke onrust.
Door het gewicht van de therapiedekens wordt de diepe slaapfase sneller bereikt en verbetert de slaapkwaliteit. Daarnaast daalt het stressniveau en neemt de productiviteit toe. Innerlijke onrust, prikkelbaarheid en concentratieproblemen worden verminderd.  

Naast een winterdepressie kunnen mensen met ernstige depressies die niet seizoensgebonden zijn, in de late herfst en winter een toename van symptomen ervaren. Het is vooral belangrijk dat u dit met uw behandelend arts bespreekt.

De belangrijkste boodschap is dat SAD, net als andere vormen van depressie, behandelbaar is en dat u hulp moet zoeken als u symptomen ervaart. 

Mocht u de behoefte hebben uw zorgen met iemand te delen, dan is de TelefonSeelsorge in Duitsland gratis en 24 uur per dag bereikbaar op de volgende nummers: 0800 1110111, 0800 1110222 en 116 123.